Ung Thư Tuyến Tiền Liệt
Ung thư tuyến tiền liệt là gì?
Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ nằm bên dưới bàng quang và chỉ có ở nam giới. Nó bao quanh một phần niệu đạo giúp dẫn thông nước tiểu từ bàng quang đến dương vật. Các tế bào tuyến tiền liệt có thể trở thành ung thư và làm phát sinh bệnh ung thư tuyến tiền liệt.
Bệnh ung thư tuyến tiền liệt phổ biến ra sao?
Ung thư tuyến tiền liệt là loại ung thư phổ biến thứ ba ở nam giới tại Singapore. Ung thư này thường xảy ra sau tuổi 50 và là chủ yếu ở những người hơn 70 tuổi.
Rủi ro và nguyên nhân
Ung thư tuyến tiền liệt không do một nguyên nhân đơn thuần nào. Hút thuốc lá và tiền sử gia đình là một trong những yếu tố nguy cơ.
Triệu chứng và dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt
Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu thường không có triệu chứng và có thể được phát hiện ngẫu nhiên khi kiểm tra trực tràng định kì. Trong giai đoạn cuối bệnh nhân có thể gặp khó khăn khi đi tiểu. Ung thư có thể lây lan sang bất kỳ cơ quan hoặc mô nào trong cơ thể, phổ biến nhất là di căn sang xương. Vì vậy triệu chứng thường gặp nhất là đau xương.
Xét nghiệm chẩn đoán
Tuyến tiền liệt nằm ở phía trước trực tràng. Do đó, nó có thể được bác sĩ kiểm tra bằng ngón tay có đeo găng ở khu vực trực tràng. Ngoài việc khám lâm sàng, xét nghiệm máu giúp chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt. Để xác định chắc chắn ung thư tuyến tiền liệt, một mẫu mô nhỏ từ tuyến tiền liệt được lấy để kiểm tra dưới kính hiển vi. Để biết chính xác mức độ của bệnh ung thư tuyến tiền liệt, chụp CT hay MRI có thể được thực hiện. Kiểm tra xương cũng được tiến hành nhằm xác định xương có bị ảnh hưởng chưa vì đây là nơi lây lan phổ biến nhất.
Điều trị ung thư tuyến tiền liệt
Một số trường hợp ung thư tuyến tiền liệt cục bộ có thể được theo dõi chặt chẽ.
Phẫu thuật ung thư tuyến tiền liệt cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt và các mô gần đó. Có thể có các biến chứng sau phẫu thuật như bất lực và khó khăn trong việc kiểm soát nước tiểu vì các dây thần kinh nhạy cảm có thể bị tổn thương khi phẫu thuật.
Xạ trị là việc sử dụng các tia năng lượng cao tập trung vào vùng ung thư. Nó có vai trò quan trọng trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Xạ trị có thể được sử dụng thay cho phẫu thuật trong giai đoạn đầu của ung thư tuyến tiền liệt. Nó cũng có thể được áp dụng cho bệnh nhân giai đoạn cuối đã lan đến xương nhằm giảm đau.
Ung thư tuyến tiền liệt phát triển phụ thuộc vào kích thích tố sinh dục nam, do đó ngăn chặn việc sản xuất hormone giới tính nam là một trong những chiến lược để kiểm soát sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt. Điều này có thể đạt được bằng cách sử dụng thuốc (điều trị nội tiết tố) hoặc cắt bỏ cả hai tinh hoàn. Một số kích thích tố nam được sản xuất ở các tuyến thượng thận, một tuyến nhỏ nằm phía trên thận. Hiện có các loại thuốc ức chế giúp ngăn chặn việc sản xuất các hormone này từ tuyến thượng thận. Khi điều trị nội tiết tố không còn hiệu quả ở những bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn cuối, hóa trị có thể được sử dụng.
Tiên lượng bệnh ung thư tuyến tiền liệt
Kiểm tra lâm sàng và các báo cáo bệnh lý giúp đội ngũ y tế xác định được mức độ của bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Từ đó có thể đề nghị các phương án điều trị thích hợp. Chiến lược điều trị sẽ khác nhau tuỳ từng cá nhân. Tiên lượng bệnh ung thư tuyến tiền liệt phụ thuộc vào mức độ của bệnh, tình trạng sức khỏe của cá nhân cũng như phản ứng với quá trình điều trị.
Các câu hỏi thường gặp
1. Tại sao cha/chú tôi ở tuổi 85 không được điều trị ung thư tuyến tiền liệt?
Điều trị đôi khi không được áp dụng cho các bệnh nhân cao tuổi mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt phát triển chậm. Bệnh nhân có thể mang các bệnh khác có khả năng đe dọa tính mạng, chẳng hạn như bệnh tim hay phổi. Bệnh ung thư của ông, nếu không điều trị, có thể vẫn không gây ra vấn đề gì trong nhiều năm tới.
2. Những xét nghiệm nào cần được thực hiện để phát hiện ung thư tuyến tiền liệt?
Máu có thể được gửi đi xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt hay PSA. Các chỉ dấu ung thư này có thể tăng cao ở những người bị phình tuyến tiền liệt lành tính, nhiễm trùng tuyến tiền liệt hoặc ung thư tuyến tiền liệt.
3. Phương pháp ngăn chặn bệnh ung thư tuyến tiền liệt là gì?
Hiện nay không có phương pháp phòng ngừa nào được chứng minh. Nói chung, sống lành mạnh, ăn uống lành mạnh và cân bằng và ngừng hút thuốc đều hữu ích. Nếu bạn nhận thấy các triệu chứng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ càng sớm càng tốt. Các triệu chứng có thể bao gồm đi tiểu thường xuyên, đi tiểu đau, đi tiểu vào ban đêm, máu trong nước tiểu, và khó khăn khi bắt đầu và duy trì dòng chảy ổn định của nước tiểu.
4. Có nên kiểm tra tuyến tiền liệt không và nếu có thì ở tuổi nào nên bắt đầu?
Dựa trên các nghiên cứu gần đây trên phần lớn dân số, hiện nay vẫn chưa có đủ số liệu để hỗ trợ việc kiểm tra ung thư tuyến tiền liệt trên toàn dân số ở Singapore. Bệnh nhân cần đi khám y tế nếu có các triệu chứng kể trên.